Informacja o umorzeniu postępowania w sprawie podejrzenia korupcji gospodarczej przy zakupie przez Polski Związek Piłki Nożnej nieruchomości w Wilanowie w 2011 roku
Data ostatniej aktualizacji: 2014-06-03
W dniu 20 grudnia 2013 r. Prokuratura Okręgowa w Warszawie umorzyła śledztwo o sygn. V Ds 251/11 w sprawie ewentualnej korupcji gospodarczej w związku z zakupem w marcu 2011 r. przez Polski Związek Piłki Nożnej nieruchomości gruntowej przy al. Wilanowskiej w Warszawie, tj. o czyn z art. 296a § 1 kk.
Śledztwo w przedmiotowej sprawie zostało wszczęte po upublicznieniu pod koniec listopada 2011 r. na zjeździe PZPN nagrań zawierających rozmowy z udziałem między innymi ówczesnego Sekretarza Generalnego PZPN Zdzisława Kręciny oraz ówczesnego Prezesa PZPN Grzegorza Laty. Treść upublicznionych nagrań wskazywała na prawdopodobieństwo, iż w związku z zakupem przez PZPN ziemi w Wilanowie w marcu 2011 r. dojść mogło do popełnienia przestępstwa korupcji gospodarczej (menadżerskiej) z art. 296a § 1 i 2 kk. Nagrania te zarejestrował i upublicznił były działacz PZPN Grzegorz K. Nadto w toku postępowania ustalono, iż ww. Grzegorz K. w czerwcu 2011 r. wręczył Zdzisławowi Kręcinie kwotę 10.000 zł, zaś Grzegorzowi Lato kwotę 15.000 zł.
Podstawowym celem niniejszego postępowania było ustalenia czy między stronami zawartej w marcu 2011 r. transakcji kupna-sprzedaży nieruchomości w Wilanowie, tj. pomiędzy osobami reprezentującymi kupującego (PZPN) i sprzedawcę (S. sp. z o.o.) doszło do korupcyjnego porozumienia ze szkodą dla PZPN-u. Z zarejestrowanych nagrań pośrednio wynikało, iż porozumienie polegać mogło na uzgodnionym zawyżeniu ceny zakupu nieruchomości, przy czym nadwyżka nad cenę rynkową miała być przekazana jako korzyść majątkowa osobom uczestniczącym w porozumieniu i reprezentującym PZPN. Pośrednikiem między stronami ww. transakcji miał być Grzegorz K.
W toku postępowania przeprowadzono szereg czynności procesowych zmierzających przede wszystkim do ustalenia czy między stronami ww. transakcji istniało rzeczywiste porozumienie o charakterze korupcyjnym. W tym celu zweryfikowano całą procedurę negocjacji, a następnie zakupu ziemi. Przesłuchano kilkunastu świadków, którzy mogli mieć wiedzę w przedmiocie nieprawidłowości, w tym wszystkie osoby decyzyjne. Żaden ze świadków nie wskazał, aby miał wiedzę o jakiejkolwiek propozycji korupcyjnej lub naciskach w związku z wyborem i zakupem działki w Wilanowie. Osoby reprezentujące PZPN i S. sp. z o.o. stanowczo zaprzeczyły, iż aby istniało między nimi jakiekolwiek nieformalne porozumienie. Sprzedawcy zeznali, iż tego rodzaju porozumienie skutkowałoby sprzedażą działki poniżej ich kosztów. Ze strony PZPN-u ostateczną decyzję o zakupie ww. nieruchomości podjął kilkunastoosobowy zarząd. Celem ujawnienia przepływów finansowych mogących stanowić korzyść majątkową w toku śledztwa uzyskano historię kilkudziesięciu rachunków bankowych należących do kilkunastu różnych osób fizycznych i podmiotów związanych ze stronami transakcji. Analiza kryminalistyczna powyższych danych nie wskazała na istnienie nieuzasadnionych przepływów finansowych mogących stanowić korzyść majątkową ze sprzedaży ww. nieruchomości. Nadto nie ustalono żadnych innych przesunięć majątkowych mogących stanowić formę łapówki. W toku postępowania dokonano również analizy połączeń telefonicznych osób reprezentujących obie strony transakcji, co także nie wykazało żadnych podejrzanych kontaktów.
Wobec powyższego jedynym dowodem poszlakowym wskazującym na możliwość istnienia korupcji gospodarczej przy zakupie przez PZPN ziemi w Wilanowie są zarejestrowane przez Grzegorza K. nagrania. Jest to jednakże dowód niewystarczający do ustalenia istnienia realnego porozumienia korupcyjnego między stronami transakcji, zwłaszcza biorąc pod uwagę zeznania Grzegorza K. Zeznał on bowiem, iż w rzeczywistości korupcyjnego porozumienia nie było, wprowadzał on w tym zakresie Zdzisława Kręcinę w błąd, podpuszczając go. Zeznał, iż w rzeczywistości nie pośredniczył między stronami transakcji, zaś treść zarejestrowanych rozmów ze Zdzisławem Kręciną i Grzegorzem Lato była efektem prowadzonej przez niego „misternej gry” o charakterze prowokacji. Nadto wskazał, iż pieniądze które przekazał Zdzisławowi Kręcinie i Grzegorzowi Lacie w czerwcu 2011 r. były jego prywatnymi pieniędzmi i nie miały nic wspólnego ze sprzedażą ziemi, choć co innego mówił osobom, którym je przekazywał. Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności niniejszej sprawy, w tym przede wszystkim fakt, iż to Grzegorz K. rejestrował, a następnie upublicznił przedmiotowe nagrania, jego zeznania w powyższym zakresie uznać należy za wiarygodne. Mając powyższe na uwadze postępowanie w sprawie istnienia porozumienia pomiędzy stornami transakcji kupna-sprzedaży ziemi realizującego znamiona korupcji gospodarczej z art. 296a § 1 i 2 kk należało umorzyć, wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia ww. czynu.
Nadto dokonano karnoprawnej oceny ustalonych czynów Grzegorza K., Grzegorza Laty i Zdzisława Kręciny, przy założeniu iż rzeczywistego porozumienia korupcyjnego ze sprzedawcą nieruchomości nie było. Przepis art. 296a § 1 i 2 kk dla bytu przestępstwa korupcji gospodarczej wymaga ustalenia, iż korzyść majątkowa lub osobista zostaje wręczona w zamian za określoną czynność ekwiwalentną szkodliwą dla podmiotu reprezentowanego przez osobę korzyść przyjmującą. Musi więc istnieć pewne rzeczywiste porozumie między stronami, przy czym strona otrzymująca korzyść musi się co najmniej zobowiązać do wykonania czynności wzajemnej. Tak więc do wręczenia korzyści majątkowej musi dojść w pewnej określonej sytuacji warunkującej korupcyjny charakter tej czynności (znamię modalne strony przedmiotowej czynu). Nadto osoba przyjmującą korzyść musi działać ze świadomością, iż przyjmuje korzyść w zamian za ww. ekwiwalentną czynność szkodliwą dla reprezentowanego podmiotu i musi co najmniej godzić się na jej wykonanie. W niniejszej sprawie powyższe warunki odpowiedzialności karnej z art. 296a kk nie zostały spełnione, co było skutkiem braku realnego porozumienia korupcyjnego między stronami transakcji, a tym samym nie zostało realizowane znamię modalne określające sytuację, w której dojść musi do popełnienia czynu zabronionego. Zdarzenia zarejestrowane na nagraniach miały charakter prywatnej prowokacji Grzegorza K., który działał w celu dokonania zmian we władzach PZPN. Nadto brak jest jakiegokolwiek dowodu, aby Zdzisław Kręcina lub Grzegorz Lato wykonali lub przynajmniej obiecywali i godzili się wykonać czynność ekwiwalentną szkodliwą dla PZPN. Tak więc postępowanie w powyższym zakresie należało umorzyć, wobec braku w ww. czynach znamion czynu zabronionego.
Przedmiotem niniejszego postępowania była również kwestia ewentualnej niegospodarności przy podejmowaniu przez członków zarządu PZPN decyzji o zakupie nieruchomości w Wilanowie. Pod koniec 2012 r. na zlecenie nowych władz PZPN-u sporządzono 2 operaty szacunkowe, które wskazywały, iż zakupiona w marcu 2011 r. za kwotę 7,8 mln zł nieruchomość warta była pod koniec listopada 2012 r. około 3,5 mln zł. Wobec powyższego w toku postępowania powołano biegłego rzeczoznawcę majątkowego, który w wydanej dla prokuratury opinii ustalił, iż wartość przedmiotowej nieruchomości w dniu jej zakupu w 2011 roku wynosiła ponad 8,1 mln zł. Przestępstwo niegospodarczości (nadużycia zaufania) z art. 296 § 1 kk jest przestępstwem materialnym, do jego znamion należy skutek w postaci wyrządzenia znacznej szkody majątkowej. W niniejszej sprawie skutek ten nie wystąpił. Tak więc postępowanie w tym zakresie należało umorzyć, wobec braku znamion czynu zabronionego z art. 296 § 1 kk.
Postanowienie o umorzeniu śledztwa nie jest prawomocne.
prok. Przemysław Nowak
Rzecznik Prasowy
Prokuratury Okręgowej
w Warszawie